Tlenek węgla, zwany czadem, to cichy zabójca – bezwonny i niewidoczny, ale śmiertelnie groźny. W sezonie grzewczym od października do grudnia 2024 roku w Polsce aż 26 osób straciło życie, a 628 odniosło obrażenia w wyniku zatrucia. Państwowa Straż Pożarna apeluje o ostrożność i przypomina, jak zapobiec tragedii.
Czad – niewidoczne zagrożenie
Tlenek węgla powstaje podczas niepełnego spalania paliw, takich jak drewno, gaz, benzyna, węgiel czy ropa. Do zatrucia dochodzi najczęściej w źle wentylowanych pomieszczeniach, gdzie urządzenia grzewcze są niewłaściwie użytkowane lub mają nieszczelne przewody kominowe.
Jest szczególnie groźny, ponieważ nie ma zapachu, koloru ani smaku, a jego działanie na organizm jest błyskawiczne. Po wdychaniu dostaje się do krwi, blokując transport tlenu, co prowadzi do niedotlenienia narządów i w skrajnych przypadkach do śmierci.
Tragiczne statystyki
W okresie jesienno-zimowym liczba interwencji straży pożarnej związanych z emisją tlenku węgla wzrasta. W ciągu zaledwie trzech miesięcy strażacy w Polsce wyjeżdżali do tego typu zdarzeń aż 1 088 razy. Skutki były tragiczne – 26 ofiar śmiertelnych i 628 osób z objawami zatrucia. Większość tych przypadków można było zapobiec.
Objawy zatrucia tlenkiem węgla
Pierwsze objawy zatrucia są łatwe do przeoczenia, dlatego tak ważna jest czujność. Należy zwrócić uwagę na:
- duszności i trudności w oddychaniu,
- ból i zawroty głowy,
- nudności i wymioty,
- osłabienie i senność,
- utratę przytomności w zaawansowanym stadium zatrucia.
Jeśli pojawią się te symptomy, a w pomieszczeniu może znajdować się czad, konieczne jest natychmiastowe przewietrzenie i opuszczenie miejsca zagrożenia.
Jak zapobiegać zatruciom?
Aby uniknąć tragedii, warto przestrzegać kilku podstawowych zasad bezpieczeństwa:
- zapewniać prawidłową wentylację w pomieszczeniach z urządzeniami spalającymi paliwo,
- regularnie kontrolować stan instalacji kominowej i wentylacyjnej,
- utrzymywać drożność kratek wentylacyjnych,
- dokonywać przeglądów i konserwacji pieców, kominków i kuchenek gazowych,
- zainstalować czujnik tlenku węgla, który ostrzeże przed zagrożeniem.
Nie ignoruj sygnałów
Zatrucie czadem może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych lub nawet zakończyć się śmiercią. Dlatego profilaktyka i czujność to kluczowe elementy ochrony przed tym niewidzialnym zagrożeniem. Jeśli podejrzewasz obecność tlenku węgla w pomieszczeniu, nie zwlekaj – działaj natychmiast.
