Rocznie z Polski wyjeżdża 900 lekarzy. Czy rząd znajdzie sposób na zatrzymanie młodych medyków?
Coraz więcej absolwentów kierunków lekarskich podejmuje decyzję o emigracji zaraz po ukończeniu studiów. Problem ten stał się na tyle poważny, że do Ministerstwa Zdrowia trafiła petycja postulująca wdrożenie regulacji zobowiązujących młodych lekarzy do pracy w Polsce lub zwrotu kosztów ich edukacji. Resort odpowiada jednak, że już wdraża działania mające zatrzymać medyków w kraju.
Czy młodzi lekarze powinni odpracować studia w Polsce?
Braki kadrowe w ochronie zdrowia stają się coraz bardziej odczuwalne. Mimo wzrastającej liczby studentów kierunków lekarskich, polskie szpitale i przychodnie wciąż borykają się z niedoborem specjalistów. Według szacunków rocznie z Polski wyjeżdża nawet 900 lekarzy, co jeszcze bardziej pogłębia problem.
Autorzy petycji wskazują, że kształcenie lekarzy odbywa się ze środków publicznych, dlatego osoby, które po ukończeniu studiów decydują się na emigrację, powinny zwrócić koszty swojej edukacji, jeśli nie chcą przepracować określonego czasu w krajowym systemie ochrony zdrowia.
Propozycja zawiera trzy kluczowe postulaty:
- zobowiązanie młodych lekarzy do pracy w Polsce,
- zwrot kosztów studiów w przypadku szybkiej emigracji,
- wdrożenie dodatkowych systemów zachęt do pozostania w kraju.
Ministerstwo Zdrowia broni aktualnych rozwiązań
Ministerstwo Zdrowia odpiera zarzuty i wskazuje, że już wprowadziło rozwiązania mające ograniczyć odpływ lekarzy za granicę. Od 2022 roku dostępne są kredyty na studia medyczne, które młodzi lekarze mogą odpracować w kraju, zamiast je spłacać po ukończeniu edukacji.
Aby kredyt został całkowicie umorzony, absolwenci studiów lekarskich muszą spełnić dwa warunki:
- przepracować co najmniej 10 lat w polskim systemie ochrony zdrowia w ciągu 12 lat od ukończenia studiów,
- uzyskać tytuł specjalisty w dziedzinie uznanej za priorytetową.
Zdaniem resortu takie podejście powinno zwiększyć liczbę lekarzy w publicznych placówkach, ograniczyć emigrację oraz podnieść dostępność specjalistów w krajowym systemie ochrony zdrowia.
Wyższe wynagrodzenia i dodatkowe zachęty dla lekarzy
Ministerstwo podkreśla także, że znacząco podniosło wynagrodzenia dla młodych lekarzy. Od 1 lipca 2024 roku pensja lekarza na stażu podyplomowym wynosi 6 798 zł brutto, co oznacza ponad trzykrotny wzrost w porównaniu z rokiem 2017.
Dodatkowo lekarze w trakcie specjalizacji w dziedzinach priorytetowych mogą liczyć na wynagrodzenie w wysokości 9 368 zł brutto, a po dwóch latach wzrasta ono do 10 220 zł brutto.
Wprowadzono także system dodatkowych świadczeń:
- lekarze-rezydenci mogą otrzymać dodatkowe 600 zł miesięcznie (przy specjalizacjach niepriorytetowych) lub 700 zł miesięcznie (przy specjalizacjach priorytetowych),
- istnieją zachęty do pracy w publicznych placówkach medycznych po zakończeniu specjalizacji.
Czy petycja przyniesie zmiany?
Ministerstwo Zdrowia stwierdziło, że postulaty zawarte w petycji nie mogą zostać uwzględnione, ponieważ już obowiązujące regulacje w dużej mierze pokrywają się z jej założeniami.
Ostatecznie problem emigracji lekarzy pozostaje jednak nierozwiązany. Choć rząd wdrożył systemy finansowego wsparcia i zachęt, wciąż wielu młodych medyków decyduje się na wyjazd w poszukiwaniu lepszych warunków zatrudnienia.
Czy zaproponowane mechanizmy okażą się skuteczne? To pokażą kolejne lata, jednak już teraz widać, że zatrzymanie lekarzy w Polsce wymaga nie tylko regulacji prawnych, ale i realnych zmian w warunkach pracy i systemie ochrony zdrowia.
