Od 1 listopada 2024 roku wprowadzono nowe zasady przyznawania świadczeń rodzinnych. Główne zmiany obejmują świadczenie rodzicielskie w wysokości 1000 zł miesięcznie, przyznawane niezależnie od dochodu rodziny. To istotne wsparcie skierowane jest do rodziców, opiekunów i rodzin zastępczych, którzy spełniają określone warunki. Wypłaty ruszą już 1 lutego 2025 roku, a wniosek o przyznanie tej pomocy wymaga złożenia odpowiedniej dokumentacji.
1000 zł miesięcznie dla rodziców i opiekunów
Świadczenie rodzicielskie w wysokości 1000 zł miesięcznie przysługuje osobom, które z powodu swojej sytuacji zawodowej nie mogą skorzystać z zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego. Do grupy uprawnionych zaliczają się:
- osoby bezrobotne,
- studenci,
- osoby pracujące na podstawie umowy o dzieło.
Kwota świadczenia jest wolna od podatku i innych obciążeń, a uprawnienia do jej otrzymania zależą od liczby dzieci pod opieką.
Czas trwania świadczenia zależny od liczby dzieci
Świadczenie rodzicielskie jest wypłacane przez określony czas, który różni się w zależności od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu lub objętych opieką:
- 52 tygodnie – jedno dziecko,
- 65 tygodni – dwoje dzieci,
- 67 tygodni – troje dzieci,
- 69 tygodni – czworo dzieci,
- 71 tygodni – pięcioro i więcej dzieci.
Kto może skorzystać?
Do grona uprawnionych do świadczenia rodzicielskiego należą:
- rodzice biologiczni,
- opiekunowie faktyczni dziecka do 14. roku życia,
- rodziny zastępcze (z wyłączeniem zawodowych) – do 7. roku życia dziecka, a w przypadku odroczenia obowiązku szkolnego – do 10. roku życia,
- osoby, które przysposobiły dziecko – do 14. roku życia.
Również ojcowie dzieci mogą wnioskować o świadczenie w szczególnych sytuacjach, takich jak śmierć matki, porzucenie dziecka przez matkę lub decyzja matki o skróceniu okresu pobierania świadczenia po 14 tygodniach od narodzin dziecka.
Zasiłek rodzinny i inne dodatki
Obok świadczenia rodzicielskiego rodziny mogą skorzystać z zasiłku rodzinnego, którego wysokość uzależniona jest od wieku dziecka:
- 95 zł miesięcznie – dla dzieci do 5 lat,
- 124 zł miesięcznie – dla dzieci od 5 do 18 lat,
- 135 zł miesięcznie – dla dzieci od 18 do 24 lat.
Dodatkowo dostępne są różne formy wsparcia, takie jak:
- 1000 zł dodatku z tytułu urodzenia dziecka,
- 400 zł miesięcznie dodatku za opiekę w czasie urlopu wychowawczego,
- 193 zł miesięcznie dla samotnych rodziców (maksymalnie 386 zł na wszystkie dzieci),
- 95 zł miesięcznie na trzecie i kolejne dziecko w rodzinie wielodzietnej.
Kryterium dochodowe dla zasiłku rodzinnego
Przyznanie zasiłku rodzinnego zależy od sytuacji finansowej rodziny. Obecnie obowiązujące kryterium dochodowe wynosi:
- 674 zł na osobę w rodzinie,
- 764 zł w przypadku rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym.
Jak złożyć wniosek?
Aby otrzymać świadczenie rodzicielskie, należy złożyć wniosek w urzędzie miasta lub gminy odpowiednim dla miejsca zamieszkania. Możliwość składania wniosków online jest dostępna przez platformę Emp@tia.
Ważne jest, aby dokumenty zostały dostarczone w ciągu trzech miesięcy od narodzin dziecka lub objęcia go opieką. W przeciwnym razie świadczenie będzie przyznawane od miesiąca złożenia wniosku. Do wniosku należy dołączyć:
- akt urodzenia dziecka,
- dokumenty potwierdzające opiekę nad dzieckiem, np. orzeczenie sądu w przypadku przysposobienia,
- oświadczenie o niepobieraniu zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego.
Zasady wypłat i obowiązki beneficjentów
Pierwsze świadczenia zostaną wypłacone 1 lutego 2025 roku w miesięcznych transzach. Wypłaty realizowane będą przez urzędy miasta, gminy lub ośrodki pomocy społecznej.
W razie zmiany sytuacji życiowej, np. podjęcia pracy, rozpoczęcia studiów czy zmiany liczby osób w rodzinie, należy niezwłocznie poinformować urząd. Niewywiązanie się z tego obowiązku może skutkować obowiązkiem zwrotu niesłusznie pobranych świadczeń.